Nghệ là một trong những thảo dược đa năng nhất, vừa bảo vệ sức khỏe, vừa hỗ trợ sắc đẹp. Tác dụng của Nghệ rất nhiều, khi sử dụng đúng liều lượng và phương pháp, nó có thể trở thành “người bạn đồng hành” lâu dài trong việc chăm sóc sức khỏe.
Giới thiệu về nghệ
Nghệ (tên khoa học: Curcuma longa) là loại cây thuộc họ Gừng (Zingiberaceae), có nguồn gốc từ Nam Á và được trồng phổ biến tại Việt Nam. Phần củ nghệ (thân rễ) chứa tinh bột, tinh dầu và đặc biệt là curcumin – hoạt chất quý có nhiều tác dụng đối với sức khỏe.
Từ lâu, nghệ không chỉ được dùng như gia vị tạo màu vàng cho món ăn mà còn là vị thuốc quý trong y học cổ truyền và hiện đại. Nghệ vàng được sử dụng ở nhiều dạng: nghệ tươi, nghệ khô, tinh bột nghệ, hoặc chiết xuất curcumin.
Thành phần dinh dưỡng và hoạt chất trong nghệ
Phân tích cho thấy trong củ nghệ chứa nhiều hoạt chất và dinh dưỡng quý:
- Curcumin: Hoạt chất chính, có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ điều trị nhiều bệnh mạn tính.
- Tinh dầu nghệ: Gồm turmerone, zingiberene,… giúp kháng khuẩn, chống nấm, giảm viêm.
- Protein, chất xơ: Hỗ trợ tiêu hóa, nuôi dưỡng cơ thể.
- Khoáng chất: Kali, canxi, magiê, sắt, mangan,…
- Vitamin: Vitamin C, E, K giúp tăng cường sức đề kháng và bảo vệ da.
12 tác dụng của nghệ đối với sức khỏe
Chống viêm mạnh mẽ
Curcumin là hợp chất kháng viêm tự nhiên, có khả năng ức chế các phân tử gây viêm. Nghệ giúp giảm viêm khớp, viêm dạ dày, viêm đường hô hấp và một số bệnh mạn tính khác.
Chống oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa
Curcumin có khả năng trung hòa gốc tự do, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, từ đó làm chậm quá trình lão hóa và phòng ngừa nhiều bệnh.
Hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ dạ dày
Tác dụng của nghệ nổi bật nhất là giảm tiết axit dịch vị, bảo vệ niêm mạc dạ dày, thúc đẩy quá trình tiêu hóa. Người bị đau dạ dày, viêm loét dạ dày – tá tràng thường được khuyên dùng tinh bột nghệ kết hợp mật ong.
Cách dùng:
- 2 – 3g tinh bột nghệ + 200ml nước ấm + 1 thìa mật ong, uống trước bữa ăn 20 phút.
Giúp lành vết thương, liền sẹo
Tinh bột nghệ hoặc nghệ tươi giã nhỏ đắp lên vết thương nhỏ giúp kháng khuẩn, giảm viêm, kích thích tái tạo da, làm mờ sẹo.
Ngăn ngừa ung thư
Nhiều nghiên cứu ghi nhận curcumin có khả năng ức chế sự phát triển và lan rộng của tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hóa, ung thư vú và ung thư da.
Hỗ trợ giảm cân
Curcumin giúp điều chỉnh quá trình trao đổi chất, giảm tích tụ mỡ thừa, hỗ trợ giảm cân khi kết hợp chế độ ăn uống hợp lý.
Cải thiện chức năng gan
Nghệ giúp tăng sản xuất enzyme giải độc gan, bảo vệ gan khỏi tác hại của rượu bia và hóa chất. Người mắc gan nhiễm mỡ hoặc viêm gan có thể dùng nghệ dưới sự tư vấn của bác sĩ.
Tốt cho tim mạch
Curcumin giúp giảm cholesterol xấu (LDL), ngăn ngừa xơ vữa động mạch, hỗ trợ tuần hoàn máu, từ đó giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Điều hòa đường huyết
Một số nghiên cứu cho thấy nghệ giúp tăng độ nhạy insulin, giảm đường huyết, phù hợp cho người tiền tiểu đường hoặc tiểu đường type 2.
Hỗ trợ điều trị viêm khớp
Khả năng kháng viêm và giảm đau của nghệ giúp giảm triệu chứng sưng, cứng khớp ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp.
Làm đẹp da
Uống tinh bột nghệ giúp da sáng, mờ thâm, giảm mụn nhờ đặc tính kháng khuẩn. Đắp mặt nạ nghệ cũng giúp tái tạo da và làm mờ vết nám.
Tăng cường miễn dịch
Curcumin kích thích hoạt động của các tế bào miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, virus và nấm gây bệnh.
>>> Có thể bạn quan tâm: 12 Tác dụng của cây sả chanh đối với sức khỏe
Các cách sử dụng nghệ phổ biến
Uống tinh bột nghệ
- Liều dùng: 2 – 4g/ngày, chia 2 lần, pha với nước ấm hoặc sữa tươi.
- Lưu ý: Không dùng quá liều, không uống khi đói quá lâu vì dễ gây nóng người.
Dùng nghệ tươi trong món ăn
- Thêm nghệ tươi vào món kho, xào, cà ri để tăng hương vị và lợi ích sức khỏe.
Kết hợp nghệ với mật ong
- Mật ong + tinh bột nghệ là công thức vàng cho người bị đau dạ dày, viêm họng, cần tăng cường đề kháng.
Đắp mặt nạ nghệ
- Tinh bột nghệ + sữa chua không đường hoặc mật ong, đắp 10 – 15 phút, giúp làm sáng và mịn da.
Ngâm rượu nghệ
- Nghệ tươi ngâm rượu được dùng để xoa bóp giảm đau nhức xương khớp, hoặc chăm sóc da sau sinh.
Lưu ý khi sử dụng nghệ
- Không nên lạm dụng: Uống quá nhiều nghệ có thể gây tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng.
- Người bị sỏi mật, tắc nghẽn đường mật, rối loạn đông máu cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Phụ nữ mang thai nên hạn chế nghệ liều cao vì có thể kích thích tử cung.
- Không dùng chung với thuốc chống đông nếu chưa có chỉ định y tế.
Tác dụng của nghệ vô cùng đa dạng: từ chống viêm, chống oxy hóa, bảo vệ gan, dạ dày, tim mạch đến làm đẹp và tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, cần dùng đúng liều, đúng cách và kết hợp lối sống lành mạnh để đạt hiệu quả tối ưu. Nghệ là món quà từ thiên nhiên, vừa là gia vị, vừa là vị thuốc quý trong tủ bếp của mỗi gia đình Việt.
