Các bệnh lý tiết niệu không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng sinh sản của cả nam và nữ. Vì vậy, việc khám và điều trị bệnh tiết niệu nam – nữ kịp thời là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe toàn thân.
Tổng quan về bệnh tiết niệu
Hệ tiết niệu là gì?
Hệ tiết niệu bao gồm các cơ quan như thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo, có nhiệm vụ lọc máu, bài tiết chất thải và điều hòa lượng nước trong cơ thể. Ngoài ra, hệ tiết niệu còn tham gia điều hòa huyết áp, sản xuất hormone và cân bằng điện giải.
Hệ tiết niệu đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc lọc và loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những hệ cơ quan dễ bị tấn công bởi vi khuẩn, virus hoặc các yếu tố bệnh lý khác, gây ra nhiều rối loạn nguy hiểm.
Bệnh tiết niệu là gì?
Bệnh tiết niệu là thuật ngữ chỉ các tình trạng viêm nhiễm, tổn thương hoặc rối loạn chức năng tại một hay nhiều bộ phận của hệ tiết niệu. Bệnh có thể xuất hiện ở cả nam và nữ, trong đó nữ giới thường có tỷ lệ mắc cao hơn do cấu trúc niệu đạo ngắn, dễ bị vi khuẩn xâm nhập.
Nguyên nhân gây bệnh tiết niệu ở nam và nữ
Có nhiều yếu tố dẫn đến bệnh lý tiết niệu, trong đó phổ biến nhất gồm:
- Nhiễm khuẩn đường tiết niệu (UTI): Do vi khuẩn E.coli, Proteus, Klebsiella,… xâm nhập vào niệu đạo, bàng quang hoặc thận.
- Sỏi tiết niệu: Hình thành do lắng đọng muối khoáng trong nước tiểu, gây tắc nghẽn dòng tiểu và tổn thương niêm mạc.
- Quan hệ tình dục không an toàn: Dẫn đến lây nhiễm các bệnh lý như viêm niệu đạo, viêm bàng quang, viêm thận – bể thận.
- Vệ sinh cá nhân kém: Đặc biệt ở nữ giới trong kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi quan hệ.
- Thói quen nhịn tiểu, uống ít nước: Làm nước tiểu cô đặc, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Bệnh lý nền: Tiểu đường, phì đại tuyến tiền liệt, hẹp niệu đạo,… cũng là nguyên nhân gián tiếp gây bệnh tiết niệu.
Các bệnh tiết niệu thường gặp ở nam và nữ
Ở nam giới
- Viêm niệu đạo: Gây tiểu buốt, tiểu rát, chảy dịch ở đầu dương vật.
- Viêm tuyến tiền liệt: Đau vùng hạ vị, tiểu nhiều lần, giảm ham muốn tình dục.
- Sỏi thận, sỏi niệu quản: Gây đau lưng, tiểu ra máu, buồn nôn, nôn.
- Hẹp niệu đạo: Tiểu khó, tia tiểu yếu, tiểu nhỏ giọt.
- Ung thư bàng quang hoặc tuyến tiền liệt: Triệu chứng thường tiến triển âm thầm nhưng nguy hiểm.
Ở nữ giới
- Viêm bàng quang: Tiểu buốt, tiểu gắt, đau bụng dưới, nước tiểu có mùi hôi.
- Viêm thận – bể thận: Sốt cao, đau lưng, buồn nôn, mệt mỏi.
- Nhiễm trùng đường tiểu tái phát: Thường gặp ở phụ nữ mang thai hoặc mãn kinh.
- Tiểu không tự chủ: Mất kiểm soát khi ho, cười, vận động mạnh.
- Viêm âm đạo lan sang niệu đạo: Do vệ sinh không đúng cách hoặc nhiễm khuẩn chéo.
Triệu chứng cảnh báo bệnh tiết niệu
Các dấu hiệu nhận biết sớm giúp người bệnh chủ động đi khám và điều trị kịp thời:
- Tiểu buốt, tiểu rát, tiểu lắt nhắt.
- Nước tiểu đục, có mùi hôi hoặc lẫn máu.
- Đau vùng bụng dưới hoặc thắt lưng.
- Cảm giác buồn tiểu liên tục, tiểu không hết.
- Sốt nhẹ hoặc ớn lạnh.
- Ở nam giới: đau tinh hoàn, giảm ham muốn.
- Ở nữ giới: ngứa rát vùng kín, khí hư bất thường, tiểu rát sau quan hệ.
Nếu gặp một hoặc nhiều triệu chứng trên, người bệnh nên đến cơ sở y tế chuyên khoa tiết niệu để khám và điều trị sớm, tránh để bệnh tiến triển gây tổn thương thận hoặc vô sinh.
Quy trình khám và điều trị bệnh tiết niệu nam – nữ
Tại các bệnh viện uy tín như Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ (Bắc Ninh), quy trình khám và điều trị bệnh tiết niệu được thực hiện bài bản, khoa học, gồm các bước:
Thăm khám ban đầu
Bác sĩ sẽ hỏi bệnh sử, thói quen sinh hoạt, các triệu chứng cụ thể. Đồng thời, tiến hành khám lâm sàng vùng bụng, thắt lưng, cơ quan sinh dục ngoài để phát hiện dấu hiệu bất thường.
Thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh
- Xét nghiệm nước tiểu: Kiểm tra bạch cầu, hồng cầu, vi khuẩn.
- Xét nghiệm máu: Đánh giá chức năng thận (creatinine, ure).
- Siêu âm hệ tiết niệu: Phát hiện sỏi, viêm, ứ nước thận.
- Chụp X-quang, CT hoặc MRI: Trong trường hợp nghi ngờ sỏi phức tạp hoặc u.
- Nuôi cấy vi khuẩn và kháng sinh đồ: Giúp xác định loại vi khuẩn và thuốc điều trị phù hợp.
Phác đồ điều trị bệnh tiết niệu
Tùy từng bệnh lý và mức độ, bác sĩ có thể chỉ định:
Điều trị nội khoa
- Thuốc kháng sinh: Dùng trong các trường hợp viêm nhiễm do vi khuẩn.
- Thuốc lợi tiểu, giảm co thắt bàng quang: Giúp giảm triệu chứng tiểu buốt, tiểu rát.
- Thuốc tan sỏi hoặc điều chỉnh chuyển hóa: Trong sỏi tiết niệu nhỏ.
- Thuốc nội tiết hoặc điều hòa hormone: Dành cho nữ giới mãn kinh dễ bị viêm tái phát.
Điều trị ngoại khoa
- Tán sỏi nội soi, tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL).
- Nội soi niệu quản, nội soi bàng quang để loại bỏ sỏi hoặc khối u.
- Phẫu thuật tạo hình niệu đạo, tuyến tiền liệt.
Kết hợp điều trị hỗ trợ
- Vật lý trị liệu tiết niệu – sàn chậu giúp cải thiện tiểu không tự chủ.
- Chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý giúp giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Điều trị bệnh tiết niệu tại Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ – Bắc Ninh
Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ được đánh giá là một trong những địa chỉ khám và điều trị bệnh tiết niệu hàng đầu tại Bắc Ninh, với nhiều ưu thế vượt trội:
- Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu – Nam khoa – Phụ khoa giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện tuyến Trung ương.
- Trang thiết bị hiện đại: Máy siêu âm màu 4D, máy nội soi tiết niệu, máy tán sỏi laser, hệ thống xét nghiệm tự động cho kết quả chính xác.
- Phác đồ điều trị cá nhân hóa: Tùy vào giới tính, độ tuổi, bệnh lý nền để đạt hiệu quả cao nhất.
- Không gian khám bệnh hiện đại, riêng tư, thân thiện, phù hợp cho cả nam và nữ.
- Dịch vụ chăm sóc sau điều trị chu đáo, theo dõi tái khám định kỳ để phòng ngừa tái phát.
Bệnh viện cũng triển khai gói khám tiết niệu tổng quát giúp phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn, đặc biệt hữu ích với người có nguy cơ cao như: người trung niên, tiểu đường, sỏi thận, tiền sử viêm nhiễm tiết niệu tái phát.
Biện pháp phòng ngừa bệnh tiết niệu hiệu quả
- Uống đủ nước (2–2.5 lít/ngày) giúp làm loãng nước tiểu và đẩy vi khuẩn ra ngoài.
- Không nhịn tiểu, đi tiểu ngay khi có nhu cầu.
- Vệ sinh vùng kín đúng cách, đặc biệt trước và sau khi quan hệ.
- Mặc quần lót thoáng, thấm hút mồ hôi, tránh ẩm ướt.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá, cà phê – yếu tố gây mất nước và rối loạn thận.
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu vitamin C giúp tăng sức đề kháng.
- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm các bất thường.
Khi nào cần gặp bác sĩ để khám bệnh tiết niệu?
Bạn nên đến bệnh viện ngay nếu gặp các dấu hiệu sau:
- Tiểu buốt, tiểu rát, nước tiểu có máu.
- Đau vùng hông lưng hoặc bụng dưới kéo dài.
- Tiểu đêm nhiều lần, tiểu không hết, tiểu nhỏ giọt.
- Sốt, ớn lạnh kèm đau lưng hoặc buồn nôn.
- Ở nam giới: giảm ham muốn, đau tinh hoàn.
- Ở nữ giới: khí hư bất thường, đau rát sau quan hệ.
Việc khám và điều trị bệnh tiết niệu nam – nữ kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa viêm lan rộng lên thận, bảo vệ khả năng sinh sản và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Bệnh tiết niệu là nhóm bệnh phổ biến nhưng dễ bị xem nhẹ, dẫn đến biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị đúng cách. Vì vậy, mỗi người nên chủ động khám và điều trị bệnh tiết niệu định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín.
Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ – Bắc Ninh tự hào là địa chỉ đáng tin cậy trong thăm khám và điều trị các bệnh lý tiết niệu cho cả nam và nữ, mang đến dịch vụ y tế chất lượng, an toàn và hiệu quả cao.
Hãy chăm sóc hệ tiết niệu của bạn ngay hôm nay – bởi một cơ thể khỏe mạnh bắt đầu từ việc bài tiết và thanh lọc tốt!
