Các bệnh hô hấp ở trẻ em là nhóm bệnh thường gặp nhất, đặc biệt trong thời điểm giao mùa hoặc khi thời tiết thay đổi thất thường. Do hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện, các yếu tố như môi trường ô nhiễm, khói bụi, virus hay vi khuẩn dễ dàng tấn công và gây ra các bệnh về đường hô hấp.
Việc khám và điều trị bệnh hô hấp ở trẻ em đúng cách, kịp thời là điều vô cùng quan trọng nhằm giúp trẻ phục hồi nhanh, phòng ngừa biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Tổng quan về bệnh hô hấp ở trẻ em
Hệ hô hấp của trẻ em bao gồm mũi, họng, thanh quản, khí quản, phế quản và phổi. Khi các cơ quan này bị viêm nhiễm hoặc tổn thương, trẻ sẽ gặp các vấn đề như ho, sổ mũi, thở khò khè, khó thở hoặc sốt.

Các bệnh hô hấp ở trẻ thường chia làm hai nhóm chính:
- Bệnh đường hô hấp trên: Viêm mũi, viêm họng, viêm amidan, viêm xoang.
- Bệnh đường hô hấp dưới: Viêm phế quản, viêm phổi, hen phế quản, viêm tiểu phế quản.
Những bệnh này tuy phổ biến nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách, có thể tiến triển nặng, gây suy hô hấp hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Nguyên nhân gây bệnh hô hấp ở trẻ em
Trẻ em có nguy cơ cao mắc bệnh hô hấp do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Hệ miễn dịch yếu: Trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 5 tuổi, có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên dễ nhiễm virus, vi khuẩn.
- Thời tiết thay đổi: Nhiệt độ và độ ẩm thay đổi đột ngột khiến đường hô hấp dễ bị tổn thương.
- Môi trường ô nhiễm: Khói thuốc, bụi mịn, khí thải công nghiệp, mùi sơn hoặc hóa chất đều gây kích ứng niêm mạc hô hấp.
- Lây nhiễm trong cộng đồng: Trẻ đi học mẫu giáo hoặc tiểu học thường xuyên tiếp xúc với bạn bè nên dễ lây bệnh qua đường hô hấp.
- Dị ứng: Dị ứng phấn hoa, lông thú, hoặc thời tiết lạnh có thể gây viêm mũi dị ứng hoặc hen suyễn.
- Chế độ dinh dưỡng kém: Trẻ thiếu vitamin A, C, D hoặc kẽm khiến sức đề kháng giảm sút, dễ mắc bệnh.
Dấu hiệu nhận biết bệnh hô hấp ở trẻ em
Phụ huynh cần theo dõi kỹ những biểu hiện bất thường của trẻ để kịp thời đưa đến cơ sở y tế. Một số dấu hiệu phổ biến gồm:
- Ho kéo dài, ho có đờm, ho khan hoặc ho từng cơn.
- Sổ mũi, nghẹt mũi, chảy dịch mũi trong hoặc vàng xanh.
- Sốt nhẹ hoặc sốt cao.
- Thở nhanh, khò khè, rút lõm lồng ngực.
- Biếng ăn, quấy khóc, mệt mỏi, ngủ không ngon.
- Da tái, môi tím khi bệnh nặng.

Nếu trẻ có biểu hiện khó thở, thở rít, bỏ bú, lờ đờ hoặc co giật, phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức để được cấp cứu kịp thời.
Các bệnh hô hấp thường gặp ở trẻ
Viêm mũi họng cấp
Là bệnh phổ biến nhất ở trẻ em, đặc biệt vào mùa lạnh. Trẻ có biểu hiện hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, ho, sốt nhẹ. Bệnh thường do virus gây ra và có thể tự khỏi sau vài ngày nếu chăm sóc đúng cách.
Viêm phế quản
Bệnh gây ra do virus hoặc vi khuẩn, khiến trẻ ho nhiều, có đờm, thở khò khè. Nếu không điều trị sớm, bệnh có thể chuyển sang viêm phổi.
Viêm phổi
Là bệnh lý nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện kịp thời. Trẻ bị viêm phổi thường sốt cao, thở nhanh, thở gấp, ho nhiều và mệt mỏi.
Hen phế quản
Hen phế quản là bệnh mạn tính do đường thở bị viêm và co thắt. Trẻ thường có cơn khó thở, thở rít, ho về đêm hoặc sáng sớm.
Viêm amidan và viêm xoang
Trẻ bị đau họng, sốt, hơi thở hôi, nói giọng mũi. Nếu tái phát nhiều lần cần được bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng kiểm tra kỹ lưỡng.
Quy trình khám và điều trị bệnh hô hấp ở trẻ em
Thăm khám ban đầu
Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng, thời gian khởi phát, tiền sử bệnh và thói quen sinh hoạt của trẻ. Tiếp theo là thăm khám lâm sàng: nghe phổi, kiểm tra họng, đo nhiệt độ và nhịp thở.
Cận lâm sàng
Tùy từng trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm máu, chụp X quang phổi hoặc test virus để xác định nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị
- Điều trị bằng thuốc: Bao gồm thuốc hạ sốt, giảm ho, long đờm, kháng sinh (nếu có nhiễm khuẩn), thuốc giãn phế quản (nếu có hen).
- Điều trị hỗ trợ: Cho trẻ uống nhiều nước, nhỏ mũi bằng dung dịch muối sinh lý, giữ ấm cơ thể, vệ sinh mũi họng sạch sẽ.
- Theo dõi tại nhà: Cha mẹ cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc hoặc thay đổi liều lượng.

Chăm sóc và phòng ngừa bệnh hô hấp ở trẻ
- Giữ ấm cho trẻ khi thời tiết lạnh, đặc biệt là vùng cổ, ngực và bàn chân.
- Vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý.
- Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ, cho trẻ ăn nhiều rau xanh, trái cây để tăng sức đề kháng.
- Tiêm phòng đầy đủ các loại vaccine phòng bệnh hô hấp như cúm, sởi, ho gà, phế cầu khuẩn.
- Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi bẩn hoặc người đang bị bệnh.
- Giữ môi trường sống trong lành, thoáng mát, tránh ẩm mốc.
Tại sao nên khám và điều trị bệnh hô hấp cho trẻ tại Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ
Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ là một trong những địa chỉ uy tín tại Bắc Ninh trong việc khám và điều trị các bệnh hô hấp cho trẻ em. Bệnh viện quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Nhi và Tai Mũi Họng giàu kinh nghiệm, tận tâm với bệnh nhi.
Ưu điểm nổi bật:
- Bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong điều trị các bệnh hô hấp phức tạp ở trẻ.
- Trang thiết bị hiện đại, hỗ trợ chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
- Phác đồ điều trị cá nhân hóa, phù hợp với từng độ tuổi và tình trạng sức khỏe của trẻ.
- Không gian khám thân thiện, giúp trẻ cảm thấy thoải mái và hợp tác trong quá trình điều trị.
- Dịch vụ chăm sóc sau điều trị, theo dõi và tư vấn dinh dưỡng, phục hồi sức khỏe cho trẻ.

Bệnh viện luôn đặt sự an toàn và sức khỏe của trẻ lên hàng đầu, hướng đến mục tiêu mang lại niềm vui và nụ cười khỏe mạnh cho mỗi gia đình.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay
- Trẻ sốt cao trên 39 độ C không hạ.
- Trẻ thở nhanh, khó thở, tím môi hoặc co lõm ngực.
- Ho kéo dài trên 10 ngày không giảm.
- Bỏ ăn, mệt mỏi, lờ đờ, ngủ li bì.
- Xuất hiện dấu hiệu nôn nhiều, tiêu chảy hoặc mất nước.
Phụ huynh không nên tự điều trị tại nhà khi trẻ có các triệu chứng nặng. Việc chẩn đoán sai hoặc điều trị chậm có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm.
Bệnh hô hấp ở trẻ em là nhóm bệnh thường gặp nhưng có thể điều trị và phòng ngừa hiệu quả nếu cha mẹ nhận biết sớm và chăm sóc đúng cách. Việc khám và điều trị bệnh hô hấp ở trẻ em tại cơ sở y tế uy tín như Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân, điều trị kịp thời và bảo vệ sức khỏe của trẻ một cách toàn diện.
Hãy đưa trẻ đi khám định kỳ, đặc biệt khi có biểu hiện bất thường về hô hấp. Sự quan tâm và chăm sóc đúng đắn của cha mẹ chính là chìa khóa giúp trẻ phát triển khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng và luôn sẵn sàng khám phá thế giới xung quanh.
