Ngày nay, nhu cầu sử dụng các loại trà, nước thảo dược để chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng. Vậy nước lá đinh lăng có công dụng gì? Cách nấu và uống như thế nào để tốt cho sức khỏe mà vẫn an toàn? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị của loại nước uống dân dã nhưng giàu dưỡng chất này.
Đinh lăng và giá trị dược liệu
Trong kho tàng thảo dược Việt Nam, đinh lăng được ví như “nhân sâm của người nghèo” nhờ nhiều tác dụng quý đối với sức khỏe. Không chỉ được sử dụng trong các bài thuốc dân gian, đinh lăng còn được chế biến thành món ăn, dược liệu và đặc biệt là nước lá đinh lăng – một loại thức uống thanh mát, bổ dưỡng được nhiều người ưa chuộng.
Đinh lăng là gì?
Đinh lăng (Polyscias fruticosa) thuộc họ nhân sâm, là loại cây bụi nhỏ, lá kép xẻ nhỏ, thân mềm, thường được trồng làm cảnh hoặc làm thuốc. Trong Đông y, rễ, lá và thân đinh lăng đều có giá trị dược liệu, nhưng phổ biến nhất vẫn là lá đinh lăng.
Thành phần dinh dưỡng trong lá đinh lăng
Các nghiên cứu hiện đại cho thấy, trong lá đinh lăng có chứa:
- Saponin: Hoạt chất quý, tương tự nhân sâm, có tác dụng tăng sức đề kháng.
- Vitamin B1, B2, C: Giúp tăng cường chuyển hóa, cải thiện sức khỏe.
- Amino acid: Cần thiết cho hoạt động của cơ thể.
- Tinh dầu và flavonoid: Kháng khuẩn, chống oxy hóa, giảm viêm.
Chính nhờ những thành phần này mà nước lá đinh lăng trở thành loại thức uống vừa giải khát vừa hỗ trợ sức khỏe.
Công dụng của nước lá đinh lăng
Uống nước lá đinh lăng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cả trong dân gian lẫn y học hiện đại đã có nhiều ghi nhận.
Thanh nhiệt, giải độc
Nước lá đinh lăng giúp làm mát cơ thể, lợi tiểu, hỗ trợ đào thải độc tố qua đường tiết niệu. Đây là thức uống lý tưởng cho những ngày nắng nóng hoặc người thường xuyên bị nóng trong, nổi mụn nhọt.
Tăng cường sức đề kháng
Nhờ chứa saponin và nhiều vitamin, nước lá đinh lăng giúp nâng cao hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh vặt như cảm cúm, mệt mỏi.
Cải thiện giấc ngủ
Trong dân gian, lá đinh lăng thường được phơi khô, cho vào gối để giúp ngủ ngon. Khi uống nước lá đinh lăng, cơ thể được thư giãn, giảm căng thẳng, từ đó dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Hỗ trợ tiêu hóa
Nước lá đinh lăng có tác dụng kích thích tiêu hóa, giảm đầy bụng, khó tiêu. Người hay ăn đồ dầu mỡ có thể dùng để hỗ trợ đường ruột.
Lợi sữa cho phụ nữ sau sinh
Một trong những công dụng nổi bật là giúp mẹ sau sinh có nhiều sữa hơn. Uống nước lá đinh lăng hoặc ăn lá đinh lăng nấu canh được dân gian áp dụng rộng rãi.
Tăng cường trí nhớ và sự tỉnh táo
Một số nghiên cứu cho thấy hoạt chất trong đinh lăng có tác dụng cải thiện lưu thông máu não, tăng khả năng tập trung và trí nhớ.
Cách nấu và uống nước lá đinh lăng đúng cách
Cách nấu nước lá đinh lăng tươi
- Nguyên liệu: 20–30g lá đinh lăng tươi, rửa sạch.
- Cách làm: Đun sôi 1 lít nước, cho lá đinh lăng vào nấu trong 5–7 phút, để nguội, lọc lấy nước uống.
Cách nấu nước lá đinh lăng khô
- Nguyên liệu: 10–15g lá đinh lăng đã phơi khô.
- Cách làm: Đun cùng 1 lít nước trong 10 phút, để nguội, uống trong ngày.
Cách hãm trà đinh lăng
- Dùng lá đinh lăng khô cho vào ấm trà, hãm với nước sôi.
- Có thể uống thay trà hàng ngày, vị thanh nhẹ, dễ uống.
Một số cách kết hợp
- Lá đinh lăng + lá vối: Tăng khả năng giải độc.
- Lá đinh lăng + cam thảo: Vị ngọt dễ uống, hỗ trợ hô hấp.
- Lá đinh lăng + hoa cúc: Giúp an thần, ngủ ngon.
Uống nước lá đinh lăng bao nhiêu là đủ?
- Người trưởng thành có thể uống khoảng 300–500ml nước lá đinh lăng mỗi ngày.
- Không nên uống quá nhiều (trên 1 lít/ngày) vì có thể gây mệt mỏi, tiêu chảy hoặc rối loạn huyết áp.
- Trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai cần hỏi ý kiến thầy thuốc trước khi dùng.
Đối tượng nên và không nên uống nước lá đinh lăng
Nên dùng
- Người hay nóng trong, nổi mụn.
- Người bị mất ngủ, căng thẳng.
- Phụ nữ sau sinh ít sữa.
- Người thường xuyên mệt mỏi, sức đề kháng yếu.
Không nên dùng
- Người huyết áp thấp (uống nhiều dễ làm tụt huyết áp).
- Người mắc bệnh thận nặng.
- Trẻ sơ sinh và phụ nữ mang thai (chưa có nghiên cứu an toàn tuyệt đối).
Lưu ý khi uống nước lá đinh lăng
Mặc dù uống nước lá đinh lăng rất tốt và có nhiều lợi ích cho sức khoẻ, nhưng vẫn cần lưu ý khi sử dụng để có hiệu quả tốt nhất.
- Không lạm dụng: Uống quá nhiều có thể gây ngộ độc do saponin.
- Chọn nguyên liệu sạch: Lá đinh lăng cần rửa kỹ, tránh tồn dư thuốc trừ sâu.
- Không uống thay nước lọc hoàn toàn: Nên uống xen kẽ, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu đang dùng thuốc Tây y hoặc mắc bệnh mạn tính.
Ứng dụng của Nước lá đinh lăng trong đời sống hiện đại
Ngày nay, ngoài cách nấu truyền thống, nước lá đinh lăng còn được bào chế thành:
- Trà túi lọc đinh lăng – tiện lợi, dễ sử dụng.
- Viên nang chiết xuất đinh lăng – bổ sung như thực phẩm chức năng.
- Đồ uống thảo mộc đóng chai – đang dần phổ biến trên thị trường.
Điều này cho thấy nước lá đinh lăng không chỉ là thức uống dân gian mà còn có tiềm năng phát triển trong ngành công nghiệp thực phẩm và dược phẩm.
Nước lá đinh lăng là một loại nước uống dân gian giàu giá trị, vừa giúp thanh nhiệt, giải độc, vừa hỗ trợ giấc ngủ, tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng. Đặc biệt, đối với phụ nữ sau sinh, loại nước này còn giúp lợi sữa tự nhiên.
Tuy nhiên, việc sử dụng cần đúng cách, đúng liều lượng để tránh tác dụng phụ không mong muốn. Trong tương lai, với xu hướng “sống xanh – dùng thảo mộc”, nước lá đinh lăng chắc chắn sẽ ngày càng được nhiều người tin dùng như một giải pháp chăm sóc sức khỏe an toàn, tự nhiên và bền vững.
