Trà xanh, hay còn được gọi là chè xanh, là một loại thức uống phổ biến được làm từ lá của cây trà. Nó có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm tác dụng chống oxy hóa, cải thiện chức năng não bộ và hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
Một số điều về trà xanh có thể bạn chưa biết
Trà xanh (chè) là loại đồ uống được chế biến từ lá cây chè tươi (Camellia sinensis) và được chế biến tối thiểu, giúp giữ lại phần lớn các hợp chất sinh học có lợi cho sức khỏe. Không chỉ là thức uống truyền thống ở nhiều quốc gia châu Á như Việt Nam, Nhật Bản, Trung Quốc, trà xanh còn được coi là “thần dược” thiên nhiên nhờ hàm lượng chất chống oxy hóa và khoáng chất phong phú.
Ngày nay, trà xanh xuất hiện dưới nhiều dạng: lá tươi, lá khô, bột matcha, chiết xuất viên nang,… nhưng phổ biến nhất vẫn là uống lá trà xanh pha từ lá khô.
Thành phần dinh dưỡng nổi bật của trà xanh
Trà xanh chứa nhiều hợp chất quý mà hiếm loại đồ uống tự nhiên nào sánh kịp:
- Catechin: Nhóm chất chống oxy hóa mạnh, đặc biệt là EGCG (Epigallocatechin gallate) – hợp chất nổi tiếng với khả năng chống viêm, chống ung thư và bảo vệ tim mạch.
- Caffeine: Giúp tăng sự tỉnh táo, cải thiện khả năng tập trung, nhưng ở mức thấp hơn cà phê, giảm nguy cơ mất ngủ.
- Amino acid L-theanine: Tác động tích cực đến não bộ, tạo cảm giác thư giãn nhưng không buồn ngủ.
- Vitamin: B1, B2, B6, C, E – hỗ trợ tăng sức đề kháng, đẹp da.
- Khoáng chất: Kali, mangan, magie – cần thiết cho hoạt động cơ bắp và tim mạch.
Tác dụng của trà xanh đối với sức khỏe
Chống oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa
Nhờ chứa EGCG và polyphenol, trà xanh giúp trung hòa các gốc tự do – nguyên nhân gây tổn thương tế bào, lão hóa và nhiều bệnh mạn tính. Uống nước trà thường xuyên có thể giúp da sáng, săn chắc hơn, giảm hình thành nếp nhăn.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Các nghiên cứu chỉ ra, uống trà xanh đều đặn giúp giảm mức LDL-cholesterol (mỡ xấu) và triglycerid, đồng thời cải thiện lưu thông máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
Hỗ trợ giảm cân, đốt cháy mỡ thừa
Caffeine và catechin trong trà xanh tăng tốc độ chuyển hóa năng lượng, giúp cơ thể đốt cháy nhiều calo hơn. Đây là lý do nhiều sản phẩm giảm cân bổ sung chiết xuất từ lá trà.
Tăng cường chức năng não bộ
Sự kết hợp giữa caffeine và L-theanine giúp tăng sự tập trung, cải thiện trí nhớ, đồng thời giảm căng thẳng tinh thần.
Giảm nguy cơ ung thư
Nhờ đặc tính chống oxy hóa mạnh, trà xanh được cho là giúp giảm nguy cơ một số loại ung thư như ung thư vú, tuyến tiền liệt, đại trực tràng.
Hỗ trợ kiểm soát đường huyết
Một số nghiên cứu cho thấy uống trà xanh có thể giúp giảm lượng đường trong máu, cải thiện độ nhạy insulin – hữu ích cho người tiền tiểu đường hoặc tiểu đường type 2.
Cách pha trà xanh ngon và giữ trọn dưỡng chất
Nguyên tắc pha trà
- Không dùng nước quá sôi: Nhiệt độ khoảng 80–85°C là lý tưởng, tránh làm mất hương và vị trà.
- Không ngâm quá lâu: Ngâm 2–3 phút để tránh vị quá chát.
- Sử dụng ấm gốm hoặc thủy tinh: Giúp giữ nhiệt tốt và an toàn cho sức khỏe.
Các bước pha trà
- Tráng ấm và chén bằng nước nóng.
- Cho khoảng 3–5g trà vào ấm (tùy số người).
- Rót nước ấm (80–85°C) vừa ngập lá, lắc nhẹ rồi đổ bỏ nước tráng.
- Thêm nước ấm mới và ủ khoảng 2–3 phút.
- Thưởng thức ngay khi còn nóng để cảm nhận hương vị tốt nhất.
Lưu ý khi uống trà xanh
- Không uống lúc đói: Có thể gây cồn cào, khó chịu dạ dày.
- Không uống quá nhiều: Tối đa 3–4 tách/ngày để tránh mất ngủ hoặc ảnh hưởng hấp thu sắt.
- Không uống ngay sau khi ăn: Nên chờ ít nhất 30 phút để không cản trở hấp thu dinh dưỡng.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Nên hạn chế lượng caffeine, tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những người cần hạn chế hoặc tránh uống trà xanh
- Người bị thiếu máu do thiếu sắt.
- Người có bệnh dạ dày, viêm loét tá tràng.
- Người mẫn cảm với caffeine.
Một số cách sử dụng khác ngoài uống
- Đắp mặt nạ trà xanh: Bột matcha trộn với sữa chua hoặc mật ong để dưỡng da, chống lão hóa.
- Súc miệng: Nước trà xanh giúp kháng khuẩn, giảm mùi hôi miệng.
- Rửa mặt: Nước trà loãng làm sạch da, giảm nhờn.
Trà xanh không chỉ là thức uống giải khát mà còn là “kho” dưỡng chất quý tốt cho tim mạch, não bộ, da và cân nặng. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích, bạn cần uống đúng cách, đúng liều lượng và chú ý đến thời điểm uống.
Với lịch sử hàng nghìn năm đồng hành cùng con người, trà xanh xứng đáng là một phần trong chế độ sinh hoạt lành mạnh, vừa mang lại sức khỏe, vừa giúp tinh thần thư thái.
