Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, các vấn đề liên quan đến huyết áp ngày càng trở nên phổ biến. Bên cạnh cao huyết áp – một căn bệnh đã được nhiều người biết đến, thì tụt huyết áp đột ngột cũng là hiện tượng không thể xem nhẹ.
Vậy tụt huyết áp đột ngột nguy hiểm không? Làm sao để nhận biết và xử lý kịp thời? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng, cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân.
Tụt huyết áp đột ngột là gì?
Tụt huyết áp đột ngột là tình trạng huyết áp giảm xuống dưới mức bình thường một cách nhanh chóng. Theo định nghĩa y học, huyết áp thấp được xác định khi chỉ số huyết áp tâm thu (huyết áp tối đa) dưới 90 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương (huyết áp tối thiểu) dưới 60 mmHg.
Sự tụt huyết áp diễn ra nhanh chóng sẽ khiến lượng máu cung cấp đến các cơ quan quan trọng như tim, não, thận bị thiếu hụt, từ đó gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được can thiệp kịp thời.
Tụt huyết áp đột ngột nguy hiểm không?
Đây là câu hỏi mà nhiều người thắc mắc, đặc biệt là những ai từng trải qua tình trạng choáng váng, hoa mắt, ngất xỉu không rõ nguyên nhân. Tụt huyết áp đột ngột nguy hiểm không? Câu trả lời là có, và mức độ nguy hiểm tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra, mức độ tụt huyết áp và khả năng phục hồi của cơ thể.
Những hậu quả tiềm ẩn:
- Thiếu máu não tạm thời: Khi não không nhận đủ máu, có thể gây hoa mắt, chóng mặt, ngất xỉu, thậm chí đột quỵ nếu diễn ra kéo dài.
- Suy tim cấp: Tim không được cung cấp đủ oxy để hoạt động, dẫn đến rối loạn nhịp tim, đau ngực hoặc suy tim.
- Té ngã, chấn thương: Do mất ý thức tạm thời, người bệnh có thể bị ngã gây chấn thương đầu, gãy xương.
- Tử vong: Trường hợp tụt huyết áp do sốc nhiễm trùng, sốc phản vệ, mất máu nhiều… nếu không xử lý ngay có thể dẫn đến tử vong.
Sự nguy hiểm của tụt huyết áp đột ngột không chỉ ở triệu chứng trước mắt mà còn nằm ở nguyên nhân nền – có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng như: mất máu, nhiễm trùng huyết, sốc tim, suy tuyến thượng thận…
Nguyên nhân gây tụt huyết áp đột ngột
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tụt huyết áp đột ngột, bao gồm:
Do thay đổi tư thế:
- Đứng dậy quá nhanh khi đang ngồi hoặc nằm
- Gọi là hạ huyết áp tư thế – thường gặp ở người lớn tuổi, người dùng thuốc huyết áp
Do mất nước, mất máu:
- Tiêu chảy, nôn ói nhiều
- Mất máu do tai nạn, rong kinh, xuất huyết tiêu hóa
Do bệnh lý:
- Suy tim, nhồi máu cơ tim, loạn nhịp tim
- Bệnh tuyến thượng thận
- Suy giảm chức năng thần kinh tự chủ (Parkinson, tiểu đường lâu năm)
Do tác dụng phụ của thuốc:
- Thuốc điều trị huyết áp cao, lợi tiểu
- Thuốc giãn mạch, thuốc điều trị trầm cảm
Do sốc:
- Sốc phản vệ
- Sốc nhiễm trùng
- Sốc do chấn thương
Triệu chứng nhận biết tụt huyết áp đột ngột
Nhận biết sớm các triệu chứng của tụt huyết áp đột ngột giúp can thiệp kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm:
- Choáng váng, hoa mắt
- Chóng mặt, buồn nôn
- Mệt mỏi, không đứng vững
- Nhịp tim nhanh, đánh trống ngực
- Da lạnh, vã mồ hôi
- Mất ý thức thoáng qua hoặc ngất
Những dấu hiệu này có thể xảy ra sau khi đứng dậy, sau khi ăn, hoặc khi đang làm việc.
Cách xử lý khi bị tụt huyết áp đột ngột
Khi gặp người có dấu hiệu tụt huyết áp, cần:
Sơ cứu nhanh:
- Đặt người bệnh nằm xuống nơi thoáng, nâng chân cao hơn tim để máu dồn về não.
- Nới lỏng quần áo, cho uống nước ấm đường nếu còn tỉnh táo.
- Không để người bệnh đứng lên đột ngột.
- Gọi cấp cứu nếu người bệnh bất tỉnh, mạch yếu, khó thở.
Sau khi tỉnh táo:
- Cho ăn nhẹ: cháo, sữa, bánh ngọt…
- Đưa đến cơ sở y tế để khám nguyên nhân và điều trị.
Phòng ngừa tụt huyết áp đột ngột
Để phòng ngừa tình trạng tụt huyết áp đột ngột, cần thực hiện:
- Uống đủ nước mỗi ngày (1.5 – 2 lít)
- Ăn uống đầy đủ chất, đặc biệt là muối, protein, vitamin B12
- Đứng dậy chậm rãi sau khi nằm hoặc ngồi
- Tránh stress, tập luyện nhẹ nhàng
- Tuân thủ chỉ định thuốc, không tự ý ngưng hoặc đổi liều
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt người có bệnh nền tim mạch, tiểu đường
Những ai dễ bị tụt huyết áp đột ngột?
Các đối tượng sau dễ gặp tình trạng này hơn:
- Người cao tuổi
- Người mắc bệnh tim, tiểu đường, Parkinson
- Phụ nữ mang thai (đặc biệt tam cá nguyệt thứ nhất)
- Người gầy yếu, ăn uống kém
- Người làm việc trong môi trường nóng bức, dễ mất nước
Khi nào cần đến bệnh viện?
Nếu bạn hoặc người thân có các dấu hiệu sau, hãy đưa đến bệnh viện ngay:
- Ngất xỉu nhiều lần không rõ nguyên nhân
- Tụt huyết áp kèm đau ngực, khó thở, lạnh người
- Có tiền sử bệnh tim, bệnh mạch máu
- Không hồi phục sau các biện pháp sơ cứu
Qua những thông tin trên, có thể khẳng định rằng tụt huyết áp đột ngột nguy hiểm không phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nặng của từng trường hợp. Trong nhiều trường hợp, nó có thể đe dọa đến tính mạng, đặc biệt nếu xảy ra đột ngột và không được xử lý đúng cách.
Để giảm thiểu sự nguy hiểm của tụt huyết áp đột ngột, mỗi người nên chủ động phòng ngừa, nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và có kế hoạch chăm sóc sức khỏe định kỳ. Với người có bệnh nền, việc tuân thủ điều trị và theo dõi chỉ số huyết áp hàng ngày là cực kỳ cần thiết.
Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ – Địa chỉ khám và theo dõi huyết áp đáng tin cậy
Tại Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ, người dân có thể:
- Khám và theo dõi huyết áp với bác sĩ chuyên khoa Nội – Tim mạch
- Được đo huyết áp, siêu âm tim, xét nghiệm chức năng thận – tuyến thượng thận
- Tư vấn chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp với người huyết áp thấp
- Cấp cứu tụt huyết áp 24/7 với đầy đủ trang thiết bị
