Trong suốt 9 tháng 10 ngày mang thai, việc siêu âm thai định kỳ đóng vai trò vô cùng quan trọng để theo dõi sự phát triển của thai nhi, kịp thời phát hiện các bất thường và đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Tuy nhiên, không ít mẹ bầu băn khoăn: “Siêu âm thai mấy tuần 1 lần?”, “Có cần siêu âm thường xuyên không?”, “Những mốc siêu âm quan trọng là gì?”. Hãy cùng Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây!
Siêu âm thai là gì?
Siêu âm thai là phương pháp sử dụng sóng siêu âm để tạo ra hình ảnh của thai nhi trong tử cung. Thông qua hình ảnh này, bác sĩ có thể đánh giá:
- Vị trí, tuổi thai và số lượng thai
- Nhịp tim, hoạt động của thai nhi
- Sự phát triển của các cơ quan, bộ phận
- Dự đoán ngày sinh, trọng lượng thai
- Phát hiện các dị tật thai nhi nếu có
Có nhiều loại siêu âm khác nhau: siêu âm 2D (phổ biến nhất), 3D, 4D, siêu âm doppler màu,…
Nên siêu âm thai định kỳ mấy tuần 1 lần?
Tần suất siêu âm thai phụ thuộc vào tuổi thai và sức khỏe của mẹ – bé. Theo khuyến cáo của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mẹ bầu nên siêu âm ít nhất 3–5 lần trong suốt thai kỳ, cụ thể:
Giai đoạn 3 tháng đầu (tuần 6–13)
- Nên siêu âm 1–2 lần
- Lần đầu tiên vào khoảng tuần thứ 6–8 để xác định túi thai, tim thai, tuổi thai, vị trí thai (tránh chửa ngoài tử cung)
- Lần thứ hai vào tuần 11–13 để đo độ mờ da gáy – một chỉ số quan trọng giúp sàng lọc nguy cơ dị tật Down
Giai đoạn 3 tháng giữa (tuần 14–27)
- Nên siêu âm thai định kỳ 1–2 lần
- Mốc quan trọng là tuần 18–22: Siêu âm hình thái học để kiểm tra toàn bộ cấu trúc cơ thể thai nhi – tim, não, thận, tay chân, cột sống…
- Có thể siêu âm thêm vào tuần 26–27 để theo dõi tăng trưởng thai, nước ối, bánh nhau,…
Giai đoạn 3 tháng cuối (tuần 28 đến sinh)
- Siêu âm thai định kỳ mỗi 2–4 tuần tùy tình trạng thai
- Các mốc quan trọng:
- Tuần 30–32: Kiểm tra sự phát triển, phát hiện suy dinh dưỡng thai nếu có
- Tuần 36–38: Đánh giá ngôi thai, lượng nước ối, vị trí bánh nhau, dự kiến cân nặng khi sinh
- Gần ngày dự sinh: Có thể siêu âm hàng tuần nếu thai to, ngôi mông, tiền sản giật,…
Tổng cộng 5–7 lần siêu âm trong suốt thai kỳ là hợp lý. Tuy nhiên, bác sĩ sản khoa có thể chỉ định siêu âm nhiều hơn nếu mẹ có thai kỳ nguy cơ cao, bị tiểu đường, cao huyết áp, đa thai, dọa sinh non,…
Những mốc siêu âm thai định kỳ mẹ bầu bắt buộc phải đi
Trong suốt thai kỳ, có 3 mốc siêu âm thai quan trọng nhất mà mẹ bầu tuyệt đối không nên bỏ qua:
Mốc 1: Tuần 11–13
- Mục đích: Đo độ mờ da gáy, kết hợp với xét nghiệm sàng lọc để đánh giá nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh như Down, Edward, Patau
- Ý nghĩa: Nếu bỏ qua thời điểm siêu âm thai này, không thể thực hiện các xét nghiệm sàng lọc hiệu quả về sau.
Mốc 2: Tuần 18–22
- Mục đích: Siêu âm thai hình thái học, kiểm tra toàn bộ cấu trúc giải phẫu của thai như: tim, phổi, thận, cột sống, não bộ, chân tay,…
- Ý nghĩa: Phát hiện hầu hết các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng, can thiệp kịp thời nếu cần
Mốc 3: Tuần 30–32
- Mục đích: Đánh giá sự phát triển thai nhi, vị trí nhau thai, lượng nước ối
- Ý nghĩa: Chuẩn bị cho giai đoạn chuyển dạ, tiên lượng sinh thường hay sinh mổ
Siêu âm thai có ảnh hưởng đến mẹ và bé không?
Câu trả lời là: KHÔNG. Siêu âm sử dụng sóng âm tần số cao, không gây bức xạ, không gây đau, không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Tuy nhiên, việc lạm dụng siêu âm quá mức, đặc biệt siêu âm 4D nhiều lần không cần thiết, là điều không nên. Mẹ nên siêu âm theo lịch chỉ định của bác sĩ chuyên khoa sản.
Có cần siêu âm thai định kỳ mỗi tuần không?
Mẹ bầu không cần siêu âm thai hàng tuần, trừ các trường hợp đặc biệt như:
- Thai chậm phát triển trong tử cung
- Thai già tháng
- Dọa sinh non, tiền sản giật, nhau tiền đạo
- Thai phụ có tiền sử sinh non, bệnh nền
Trong thai kỳ bình thường, siêu âm mỗi 3–4 tuần/lần là đủ để theo dõi.
Siêu âm thai có phát hiện tất cả dị tật không?
Siêu âm giúp phát hiện phần lớn các bất thường về hình thái, nhưng không phát hiện được 100% dị tật. Một số dị tật chỉ phát hiện được sau sinh hoặc qua các xét nghiệm khác như:
- Xét nghiệm máu sàng lọc NIPT
- Chọc ối xét nghiệm di truyền
- MRI thai nhi (nếu nghi ngờ bất thường thần kinh trung ương)
Vì vậy, ngoài siêu âm thai, mẹ nên thực hiện đầy đủ các xét nghiệm sàng lọc trước sinh và khám sức khỏe sinh sản để có chẩn đoán toàn diện hơn.
Siêu âm thai 4D có cần thiết không?
Siêu âm 4D chủ yếu để:
- Quan sát rõ nét gương mặt, cử động của bé
- Phát hiện một số dị tật về môi, tay chân, cấu trúc mặt
Tuy nhiên, siêu âm thai 4D không thay thế được siêu âm 2D truyền thống trong chẩn đoán y khoa. Mẹ có thể thực hiện 1–2 lần để lưu giữ kỷ niệm, nhưng không nên lạm dụng.
Siêu âm thai ở đâu uy tín và chính xác?
Để kết quả siêu âm thai đảm bảo độ chính xác, mẹ nên chọn:
- Cơ sở y tế chuyên khoa sản – nhi uy tín
- Có máy siêu âm hiện đại, đầu dò chất lượng cao
- Bác sĩ chuyên sản khoa nhiều kinh nghiệm
- Có thể thực hiện được các siêu âm thai hình thái nâng cao, đo Doppler mạch máu, đo chiều dài cổ tử cung,…
Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ là địa chỉ được nhiều mẹ bầu tin tưởng với:
- Đội ngũ bác sĩ sản khoa – chẩn đoán hình ảnh giàu kinh nghiệm
- Máy siêu âm 2D – 4D hiện đại, chất lượng hình ảnh sắc nét
- Tư vấn chuyên sâu về mốc siêu âm và xét nghiệm sàng lọc
- Đặt lịch dễ dàng, không chờ đợi lâu
Một số lưu ý khi đi siêu âm thai
- Không nên ăn quá no trước khi siêu âm
- Mặc quần áo rộng, thoải mái
- Mang theo sổ khám thai để bác sĩ theo dõi toàn diện
- Với siêu âm bụng ở những tuần đầu, mẹ nên uống nước để làm đầy bàng quang, giúp hình ảnh rõ hơn
- Giữ tâm lý thoải mái, đừng quá lo lắng nếu kết quả chưa đạt vì thai nhi phát triển khác nhau
Việc siêu âm thai định kỳ không chỉ giúp theo dõi sự phát triển của em bé mà còn là cách tốt nhất để phát hiện sớm những bất thường nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe cả mẹ và con. Mẹ bầu cần nắm rõ các mốc siêu âm quan trọng và tuân thủ lịch hẹn với bác sĩ để đảm bảo thai kỳ diễn ra an toàn.
Nhớ rằng: “Không phải siêu âm càng nhiều càng tốt – mà là đúng thời điểm, đúng mục đích và đúng chuyên khoa.”
