Viêm tai giữa là một bệnh lý tai mũi họng phổ biến ở cả trẻ nhỏ và người lớn. Đây là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở phần giữa của tai, nằm sau màng nhĩ, thường do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm tai giữa có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như thủng màng nhĩ, giảm thính lực, viêm xương chũm, thậm chí ảnh hưởng đến não bộ.
Bài viết này Bệnh viện đa khoa Ngã Tư Hồ sẽ giúp bạn nhận biết những triệu chứng cảnh báo viêm tai giữa để chủ động đi khám và điều trị đúng lúc.
Viêm tai giữa là gì?
Viêm tai giữa là tình trạng nhiễm trùng hoặc viêm ở khoang tai giữa (giữa màng nhĩ và ốc tai), nơi chứa các xương nhỏ giúp truyền âm thanh từ màng nhĩ đến tai trong. Bệnh có thể là cấp tính hoặc mạn tính, xảy ra đơn độc hoặc tái phát nhiều lần.
- Viêm tai giữa cấp tính: Diễn biến nhanh, thường xảy ra sau khi bị cảm lạnh, viêm mũi, viêm họng.
- Viêm tai giữa mạn tính: Kéo dài hoặc tái phát liên tục, có thể gây thủng màng nhĩ, chảy mủ kéo dài.
Nguyên nhân gây viêm tai giữa
- Nhiễm vi khuẩn hoặc virus từ đường hô hấp trên
- Viêm mũi xoang, viêm VA, viêm amidan
- Tắc vòi nhĩ (ống nối từ tai giữa đến họng)
- Hệ miễn dịch yếu, nhất là ở trẻ nhỏ
- Dị ứng, thay đổi áp suất khi đi máy bay, lặn biển
Đối tượng có nguy cơ cao mắc viêm tai giữa
- Trẻ em dưới 5 tuổi: Do cấu trúc vòi nhĩ ngắn, dễ bị tắc nghẽn
- Người thường xuyên viêm họng, viêm mũi xoang
- Người có tiền sử dị ứng, polyp mũi
- Người hút thuốc lá hoặc sống trong môi trường ô nhiễm
- Người có tiền sử viêm tai giữa trước đó
Triệu chứng cảnh báo viêm tai giữa
Việc nhận biết sớm triệu chứng giúp điều trị kịp thời và giảm thiểu biến chứng. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình:
Đau tai dữ dội
- Là triệu chứng phổ biến nhất.
- Cảm giác đau nhói, âm ỉ hoặc đau như bị kim châm.
- Đau tăng lên khi nằm nghiêng, nhai hoặc nuốt.
- Ở trẻ nhỏ: Dễ cáu gắt, hay kéo tai, quấy khóc không rõ lý do.
Sốt
- Sốt nhẹ đến cao (trên 38,5°C).
- Thường đi kèm với cảm lạnh, ho, sổ mũi.
- Ở trẻ em, sốt có thể gây co giật nhẹ.
Chảy mủ tai
- Xảy ra khi màng nhĩ bị thủng do áp lực mủ bên trong tai giữa.
- Mủ có màu vàng, xanh, đôi khi lẫn máu và có mùi hôi.
- Giảm đau rõ rệt sau khi mủ chảy ra.
Giảm thính lực
- Nghe kém, cảm giác như bị ù tai hoặc có nước trong tai.
- Nghe tiếng vang hoặc không rõ âm thanh.
- Ở trẻ nhỏ, có thể biểu hiện là không phản ứng với âm thanh như bình thường.
Ù tai
- Cảm giác có tiếng vo ve, ù ù kéo dài trong tai.
- Xuất hiện ngay cả khi ở nơi yên tĩnh.
Mất thăng bằng, chóng mặt
- Do tai trong bị ảnh hưởng, mất cảm giác định hướng.
- Đi loạng choạng, dễ vấp ngã.
Ngủ không yên, hay tỉnh giấc
- Đặc biệt ở trẻ nhỏ, viêm tai giữa thường khiến trẻ quấy khóc, khó ngủ.
- Khi nằm, áp lực tai tăng lên gây đau và khó chịu.
Biếng ăn, buồn nôn hoặc nôn
- Xuất hiện khi viêm lan rộng hoặc liên quan đến hệ tiền đình.
- Trẻ nhỏ có thể bỏ bú, nôn trớ, sút cân nhẹ.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm tai giữa nếu không điều trị kịp thời
Bệnh viêm tai giữa nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến:
- Thủng màng nhĩ vĩnh viễn
- Suy giảm hoặc mất thính lực
- Viêm xương chũm: Gây sưng sau tai, đau dữ dội, sốt cao
- Áp-xe não, viêm màng não: Biến chứng hiếm nhưng cực kỳ nguy hiểm
- Viêm tai giữa mạn tính: Gây chảy mủ tai kéo dài, điều trị phức tạp
Chẩn đoán bệnh viêm tai giữa như thế nào?
Khi có các triệu chứng nghi ngờ, bác sĩ sẽ tiến hành:
- Khám tai bằng đèn soi tai: Quan sát màng nhĩ, phát hiện dịch, mủ
- Nội soi tai – mũi – họng: Đánh giá mức độ viêm, dò tìm ổ nhiễm trùng
- Xét nghiệm máu: Kiểm tra dấu hiệu viêm nhiễm
- Chụp X-quang hoặc CT scan tai xương chũm (nếu cần)
Không nên tự ý dùng thuốc nhỏ tai hoặc kháng sinh nếu chưa có chỉ định bác sĩ.
Cách xử lý khi có triệu chứng viêm tai giữa
- Đi khám chuyên khoa Tai – Mũi – Họng càng sớm càng tốt
- Dùng thuốc theo toa bác sĩ: Kháng sinh, kháng viêm, giảm đau, hạ sốt
- Không ngoáy tai, không dùng vật nhọn chọc vào tai
- Vệ sinh mũi họng thường xuyên, uống nhiều nước
- Tái khám đúng lịch hẹn để theo dõi diễn tiến bệnh
Phòng ngừa bệnh viêm tai giữa hiệu quả
- Giữ vệ sinh mũi họng sạch sẽ, tránh viêm mũi họng tái phát
- Điều trị dứt điểm các bệnh đường hô hấp trên
- Hạn chế tiếp xúc khói thuốc lá, bụi bẩn, dị nguyên
- Tiêm ngừa cúm, phế cầu cho trẻ nhỏ
- Không cho trẻ bú nằm hoặc bú khi đang khóc
- Dạy trẻ xì mũi đúng cách khi bị nghẹt mũi
Khi nào nên đến bệnh viện ngay?
- Đau tai dữ dội, không giảm sau 1 – 2 ngày
- Sốt cao trên 39°C, co giật, lơ mơ
- Chảy mủ tai liên tục, mùi hôi
- Ù tai, nghe kém, chóng mặt kéo dài
- Trẻ quấy khóc bất thường, bỏ bú, co giật nhẹ
Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ có khoa Tai – Mũi – Họng chuyên sâu, trang thiết bị nội soi hiện đại, bác sĩ giàu kinh nghiệm sẵn sàng tiếp nhận, khám và điều trị hiệu quả viêm tai giữa cho cả người lớn và trẻ nhỏ.
Viêm tai giữa là bệnh lý phổ biến nhưng không thể xem nhẹ, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Việc nhận biết sớm các triệu chứng cảnh báo viêm tai giữa sẽ giúp can thiệp kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu nghi ngờ, hãy đến cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Đừng để sự chủ quan làm tổn hại đến thính lực và sức khỏe lâu dài.
