Nội soi dạ dày là một thủ thuật y tế phổ biến giúp bác sĩ quan sát trực tiếp bên trong thực quản, dạ dày và tá tràng nhằm phát hiện các bệnh lý như viêm loét, polyp, ung thư sớm,… Tuy nhiên, nhiều người vẫn e ngại nội soi vì lo sợ nội soi dạ dày có đau không, cảm giác khó chịu hay các biến chứng có thể xảy ra. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thủ thuật này, từ cảm giác khi nội soi đến cách chuẩn bị và lựa chọn phương pháp phù hợp.
Nội soi dạ dày là gì?
Nội soi dạ dày (gastroscopy) là phương pháp sử dụng một ống soi mềm, đầu có gắn camera và nguồn sáng, đưa qua miệng hoặc mũi xuống thực quản, dạ dày và đoạn đầu ruột non. Hình ảnh bên trong được truyền lên màn hình, giúp bác sĩ quan sát, chẩn đoán và can thiệp điều trị nếu cần thiết.

Một số mục đích của nội soi:
- Tìm nguyên nhân gây đau thượng vị, ợ chua, buồn nôn, nôn máu.
- Phát hiện viêm loét dạ dày – tá tràng, nhiễm khuẩn HP, ung thư dạ dày sớm.
- Lấy mẫu sinh thiết mô nghi ngờ ung thư.
- Cầm máu, lấy dị vật, nong hẹp thực quản, đốt polyp…
Nội soi dạ dày có đau không?
Câu trả lời là: Có thể gây khó chịu nhưng không quá đau nếu được thực hiện đúng cách.
Tùy vào phương pháp nội soi, người bệnh sẽ có trải nghiệm khác nhau:
Nội soi qua đường miệng:
- Là phương pháp truyền thống, phổ biến.
- Cảm giác: vướng, buồn nôn, khó chịu khi ống soi đi qua cổ họng.
- Bác sĩ thường gây tê họng để giảm cảm giác.
Nội soi qua đường mũi:
- Ống soi nhỏ hơn, đi qua mũi nên không chạm vào lưỡi gà và họng.
- Ít gây buồn nôn, dễ chịu hơn.
- Tuy nhiên, không phù hợp nếu mũi đang viêm, hẹp vách ngăn.
Nội soi gây mê:
- Người bệnh được gây mê ngắn, không cảm nhận gì trong suốt quá trình.
- Phù hợp với người sợ đau, có phản xạ nôn mạnh.
- Chi phí cao hơn và cần theo dõi sau nội soi.

Như vậy, nội soi không phải là thủ thuật gây đau đớn nghiêm trọng. Nếu chọn nội soi gây mê hoặc qua mũi, cảm giác khó chịu sẽ được giảm thiểu đáng kể.
Có nên nội soi dạ dày không? Khi nào cần nội soi?
Nội soi là công cụ chẩn đoán hiệu quả và cần thiết trong nhiều trường hợp:
Các triệu chứng cần nội soi:
- Đau thượng vị kéo dài.
- Ợ chua, ợ nóng, khó tiêu.
- Buồn nôn, nôn ra máu, đi ngoài phân đen.
- Sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân.
- Nuốt nghẹn, đầy bụng sau ăn.
- Có người thân từng bị ung thư dạ dày.
Kiểm tra định kỳ:
- Người từng bị viêm loét dạ dày, nhiễm HP.
- Người >40 tuổi, có nguy cơ cao (hút thuốc, uống rượu, stress kéo dài).
Nội soi giúp phát hiện sớm tổn thương, ung thư ở giai đoạn đầu – khi chưa có triệu chứng rõ rệt.
Cần chuẩn bị gì trước khi nội soi?
Để quá trình nội soi diễn ra thuận lợi, bạn cần chuẩn bị đúng theo hướng dẫn:
Trước ngày nội soi:
- Báo với bác sĩ nếu bạn đang dùng thuốc điều trị bệnh nền (tim mạch, tiểu đường…).
- Tránh ăn uống đồ khó tiêu, cay nóng, rượu bia từ 1-2 ngày trước đó.
Nhịn ăn:
- Nhịn ăn ít nhất 6 – 8 tiếng trước khi nội soi (tốt nhất nhịn từ tối hôm trước).
- Không uống sữa, nước ngọt, nước có màu.
- Có thể uống chút nước lọc nếu khát nhưng không quá gần giờ nội soi.
Tâm lý thoải mái:
- Giữ bình tĩnh, không quá lo lắng.
- Nghe theo hướng dẫn của bác sĩ, nhân viên y tế.
Chuẩn bị giấy tờ:
- Mang theo giấy giới thiệu (nếu có), hồ sơ bệnh án, đơn thuốc đang dùng.

Nếu bạn chọn nội soi gây mê, cần có người thân đi cùng và không nên tự lái xe sau nội soi.
Quy trình nội soi dạ dày diễn ra như thế nào?
Thông thường, quy trình nội soi kéo dài khoảng 5 – 10 phút:
- Tiếp đón – kiểm tra thông tin: Nhân viên y tế sẽ xác nhận thông tin, giải thích quy trình.
- Gây tê/tiền mê: Tuỳ phương pháp, bạn sẽ được gây tê họng hoặc gây mê ngắn.
- Thực hiện nội soi: Bác sĩ đưa ống soi vào, quan sát và ghi hình ảnh.
- Lấy mẫu sinh thiết (nếu cần): Để xét nghiệm mô nghi ngờ.
- Kết thúc và nghỉ ngơi: Người bệnh được theo dõi tại phòng hồi tỉnh (nếu có gây mê) và nhận kết quả sau đó.
Có biến chứng sau nội soi dạ dày không?
Nội soi dạ dày là thủ thuật an toàn, tuy nhiên vẫn có thể gặp vài phản ứng nhẹ:
- Buồn nôn nhẹ, cảm giác khó chịu ở họng.
- Đầy bụng, hơi đau bụng nhẹ.
- Chảy máu nhẹ sau sinh thiết (hiếm).
- Dị ứng thuốc mê (hiếm gặp, được theo dõi kỹ).
Các triệu chứng này thường tự hết sau vài giờ. Nếu có dấu hiệu bất thường (sốt cao, nôn ra máu nhiều, đau bụng dữ dội…), cần báo ngay cho bác sĩ.
Nên chọn nội soi gây mê hay không?
Việc lựa chọn phương pháp nội soi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, tâm lý và khả năng chi trả:
Ưu điểm nội soi gây mê:
- Không cảm thấy đau hay khó chịu.
- Phù hợp với người già, trẻ em, người lo lắng quá mức.
Hạn chế:
- Chi phí cao hơn.
- Cần có bác sĩ gây mê và thiết bị theo dõi.
Nếu bạn sợ đau hoặc từng có trải nghiệm nội soi khó chịu, nên chọn nội soi gây mê để quá trình nhẹ nhàng hơn.
Sau khi nội soi dạ dày cần làm gì?
- Nghỉ ngơi tại chỗ 15 – 30 phút nếu không gây mê; 1 – 2 tiếng nếu có gây mê.
- Không ăn uống gì trong ít nhất 1 tiếng sau nội soi.
- Tránh đồ cay nóng, rượu bia, thuốc lá trong ngày hôm đó.
- Uống nhiều nước, ăn nhẹ nếu cảm thấy đói.
- Tái khám theo lịch hẹn nếu có sinh thiết.
Nội soi dạ dày ở đâu an toàn và uy tín?
Tại Việt Nam, có nhiều cơ sở y tế uy tín thực hiện nội soi dạ dày với hệ thống máy móc hiện đại, bác sĩ chuyên môn cao:
- Bệnh viện tuyến trung ương: Bạch Mai, Chợ Rẫy, 108, 115…
- Các bệnh viện đa khoa, phòng khám có chuyên khoa tiêu hóa.
- Bệnh viện Đa khoa Ngã Tư Hồ – nơi cung cấp dịch vụ nội soi dạ dày không đau với hệ thống Olympus hiện đại, phòng nội soi vô trùng, bác sĩ giàu kinh nghiệm.

Bạn có thể đặt lịch hẹn qua website hoặc fanpage để giảm thời gian chờ đợi.
Nội soi dạ dày là phương pháp hiệu quả để phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý tiêu hóa. Nếu bạn còn băn khoăn nội soi dạ dày có đau không, hãy yên tâm vì hiện nay đã có nhiều phương pháp ít gây khó chịu như nội soi qua mũi hoặc gây mê. Việc chuẩn bị đúng cách, giữ tâm lý thoải mái và lựa chọn cơ sở uy tín sẽ giúp bạn trải qua quá trình nội soi nhẹ nhàng, an toàn và hiệu quả hơn.
